Women power

Dank jullie wel voor de lieve berichtjes op wbjn en email. We vinden het echt leuk om jullie reacties te lezen.
Sorry Nicolle, we think you have to learn Dutch, ha,ha. But you can see the pictures. En helaas de rode stip krijg ik maar niet weg gepoetst, maar het valt hier niet op. Iedereen loopt met een rode stip op het voorhoofd.
We zijn nu aan het wachten op een beetje stroom zodat we een bakkie koffie kunnen zetten. De computer doet het wel want die is verbonden met een enorme batterij. Het goede nieuws is dat de stroomvoorziening met 2 uur wordt uitgebreid. Het water in de rivieren is gestegen dus er kan meer elektriciteit worden opgewekt. Dat kan wel kloppen want afgelopen vrijdag is er me toch veel regen gevallen. Met veel gedonder en bliksem. We waren net lopend op weg naar het klooster Kopan boven op een berg. Bah.
We komen er trouwens ook net achter dat wij in het jaar 2070 leven. Manish zei het bij toeval. Wij helemaal verbaast, zo van, nee, hoor het 2013. Blijken ze hier een andere jaartelling te hebben. Nou we kunnen jullie vertellen, het is goed te doen in 2070.

De eerste paar werkdagen zitten erop en het bevalt ons hartstikke goed. De ochtend begint voor ons om 06.30. Na een warme of koude douche gaan we ontbijten bij Samjhana, de kokkin. Daarna pakken we de spullen. We nemen schoonmaak handschoenen en schorten mee omdat het water waarin de kleding en lakens wordt gewassen bij het elderly home afkomstig is uit de smerige rivier. Dus niet al te fris. De 1e dag was natuurlijk erg onwennig want je weet niet wat er allemaal gedaan moet worden en wat er op je afkomt. Hoewel het moeilijk te omschrijven is hoe onze werkomgeving eruit ziet doen we toch maar een poging. De entree is een kleine binnenplaats. De oudjes zitten / liggen, de meesten ineen gedoken, buiten op de grond. Sommigen op kleedjes. Enkelen zitten aan een tafel. Verder heb je buiten een open ruimte waar de was en de vaat wordt gedaan. Naast de binnenplaats is een slaapzaal voor mannen en een voor vrouwen. Hier staan metalen bedden op een betonnen vloer. De ruimtes zijn donker, koud, laag en het stinkt er naar urine.

We hebben inmiddels onze draai wel gevonden. Meestal beginnen we met het schrobben en droog maken van de vloeren, maken we de matrassen schoon en maken het bed op. Of eigenlijk is het alleen maar een kleedje erop leggen. De laatste oudjes halen we uit bed en daarna doen we de was. De was gaat in grote metalen bakken met water en zeep en wij staan met blote voeten erin te springen. Tussendoor is er wel tijd voor een praatje. Zo hebben we een leuk contact met andere vrijwilligers en studenten van de universiteit. Een vrijwilligster uit China had net te horen gekregen dat ze binnenkort naar Wageningen gaat om te studeren aan de landbouw hogeschool. Een ander Nepalese vrijwilliger was zeer nieuwsgierig naar de psychiatrische ziekenhuizen in Nederland. Verder hebben we intensief contact met Sanu, de coördinatrice van Idex voor het elderly home en Manish, de manager. Zaterdag middag hebben we heel lang met hem, Sanu en haar man gesproken. Erg boeiend en geweldig om elkaar zo beter te leren kennen. Het zijn echt ongelooflijk lieve mensen. Sanu heeft ons haar vreselijk levensverhaal verteld. Je wordt er niet vrolijk van. Nu wil ze haar eigen NGO opzetten. Misschien iets voor jullie Yvette om mee samen te werken in de toekomst. Stuur je Luuk op werkbezoek. Zal hij leuk vinden.

Er is ons gevraagd of we een paar oudjes wat extra zorg en aandacht willen geven. Ik bemoei me wat meer met Chandra, een vrouw van 85. Sprekend Eucalypta met haar kromme neus en kraaloogjes. Als ik de vloer schoonmaak zit zij nog in bed te mompelen. Ik ga dan altijd even bij haar zitten en we hebben dan uitvoerige gesprekken. Ik in het Nederlands en zij in het Nepali. De woordjes die ik tegen haar zeg herhaalt zij waarna we beiden enorm moeten lachen. Verder heb ik contact met Gobinda, een man van ergens in de 70. Wij hebben de meeste lol als een van de vrouwen kwaad met haar stok zwaaiend en schreeuwend voorbij komt . Sree Malia is blind en doof. Ik zorg dat hij eten krijgt en maak zijn handen schoon na het eten. Hij praat niet behalve als hij klaar is met eten dan stoot hij een onverstaanbaar woord uit.
Colina zorgt voor Bakhamay en Bachhu. Twee dames op leeftijd. Bakhamay geeft ze eten, dit kan ze niet zelf en Bachhu heeft het altijd koud, dus die krijgt dan een warme massage. Verder zorgen we ervoor dat de dames en heren sokken aankrijgen en een muts op.
Omdat het plafond in de slaapzalen bijna op instorten staat hebben we sterke tape gekocht. Spijkers hebben geen zin omdat het hout verrot is. Dus we hebben de boel maar wat aan elkaar geplakt met rode tape. Lekker fleurig in deze trieste ruimtes.
Het eten wordt hier verstrekt uit grote ijzeren emmers. Daarin zit witte rijst wat op de metalen borden wordt gegooid. Een beetje daal ( linzen ) erover heen en wat groene vocht ( geen idee wat het is ). En dat elke dag, er zit geen variatie in.

Laat in de middag ga ik naar het weeshuis met de tuktuk. Ik schreef de vorige keer dat de meeste kinderen hier zaten omdat hun ouders in de gevangenis verblijven. Daarnaast zijn er echter ook redelijk veel weeskinderen als gevolg van de laatste grote aardbeving in Nepal.
De tuktuk is hier zeg maar een soort van bestel eend waarin plaats is voor ongeveer 8 personen, maar waar meestal het dubbele aantal in gaat. Gisteren had ik een zitplaats, vandaag hing ik er buiten. De 1e paar dagen was het vooral kennismaken met de jongens en meiden. Wanneer er elektriciteit is zitten ze vaak binnen tv te kijken. Maar niet als ik er ben.
Dan gaan we voetballen natuurlijk. Tussen de stenen, rotsen, waslijnen met schone was door. Op de helft bukken want er hangt een lijn wel erg laag. De jongens zijn erg verschillend. Sommigen verlegen, anderen brutaal maar allemaal enthousiast om lekker te voetballen. Volgens mij heb ik het paaltjes voetbal in het weeshuis geïntroduceerd. Uiteraard niet met paaltjes maar met bakstenen. Ik ben begonnen met 3 jongens en op het laatst liepen er een stuk of 15 rond. Ze vonden het prachtig. Ik moest wel al mijn pedagogische kwaliteiten in de strijd gooien om het een beetje eerlijk te laten verlopen. Dus af en toe een verbale correctie was wel nodig. De jongens bedankten me uitbundig, nice game, sir, nice game.
Het is echter niet altijd play time. We hebben een week programma gemaakt. We hebben ze een keer Engelse les gegeven en een keer samen met de kinderen het vuil en de stenen op de speelplaats opgeruimd. Dat was echt geweldig. Er waren veel kinderen die maar al te graag wilden helpen. Daarna de handen wassen wat toch wel een probleem was. Uiteindelijk is het gelukt om een kraan en zeep te vinden om te wassen. Wat een armoede. Het werd dus niet alleen de handen wassen maar ook de voeten en gezicht. Ze namen het er even goed van en dat was wel nodig ook want ze ruiken niet al te fris.
De kinderen zijn enorm aanhankelijk. Ze hangen echt letterlijk aan je. Voor een weeshuis waar toch meestal het recht van de sterkste telt zijn ze opvallend sociaal naar elkaar toe. Ze helpen elkaar en willen best dingen met elkaar delen. Mooi om te zien.

Colina geeft samen met de Braziliaanse Fernanda Engelse les aan de vrouwen die deelnemen aan het women empowerment project. Colina wilde het roer een beetje om te gooien. Engelse les geven is prima maar women empowerment heeft meer kanten. Ze wilde graag met de vrouwen praten over hun leven, wat hun dromen zijn en of ze zaken misschien anders zouden willen. Ze is met de dames buiten gaan zitten en heeft haar verhaal verteld om het ijs te breken. Ze heeft hen ook om feedback gevraagd en dat vonden ze erg leuk en ook een beetje vreemd. De eerste vrouw vertelde dat ze op 13 jarige leeftijd getrouwd was en op haar 19de had ze al 3 kinderen. Ze heeft een dochter en 2 zoons en ze zijn allemaal getrouwd. Haar zoon is getrouwd met een vrouw uit China en woont daar ook. Haar droom is om met haar schoondochter te communiceren via internet en straks ook met haar kleinkind.
Een andere vrouw begon te praten en bleef maar praten in het Nepali. Ze sprak heel erg snel en de andere vrouwen luisterden aandachtig en knikten af en toe. Ze raakte soms geëmotioneerd. Ze vertelde dat ze is getrouwd op 13 jarige leeftijd. Haar man had omgang met andere vrouwen. Daar was ze niet blij mee en ze heeft van alles geprobeerd om het hem naar zijn zin te maken. Ze heeft drie kinderen uit dat huwelijk maar ze ziet haar man en kinderen helemaal niet meer. Ze staat er alleen voor en woont nu bij haar broer. Ze werkt als vrijwilliger in een weeshuis en maakt allerlei kleine spullen om de kost mee te verdienen. Dat is natuurlijk heel erg moeilijk. Gevraagd of de andere vrouwen hier iets van af wisten nee dus. In Nepal is het niet gebruikelijk dat men praat over wat voor een problemen je hebt. Gevraagd of ze een goede vriendin heeft waar ze mee kan praten, gelukkig wel, die zit in een andere klas. Gevraagd of de andere vrouwen misschien belangstelling hadden om te zien wat zij allemaal maakt en misschien dat ze iets van haar kunnen leren. Iedereen wilde dat wel maar natuurlijk moest zij eerst aangeven of zij dat wel wilde. Gelukkig vond zij het een goed idee. De dag erna zijn alle vrouwen en Colina bij haar thuis geweest om te kijken wat ze maakt.
Dit was een groot succes met veel cake, dans en natuurlijk ook serieuze discussies.
Inmiddels hebben Colina en de andere vrijwilligsters ook een arts van de straat geplukt om de dames wat meer te vertellen over medische zaken. Maar daarover later meer. Dus Hilke, bedankt voor het aanbod maar het gaat wel lukken met een arts erbij.
Harm, ik denk er sterk aan om mijn eigen men empowerment project te starten.

Vorige week zijn we een keer na het werk bij het eldery home met Cora naar de crematie plaatsen gegaan. Dit ligt er vlak achter. Het was er behoorlijk druk met crematies. In het water zagen we de onaanraakbaren staan om vuilnis en restanten hout uit het water te halen. We zagen dat de zonen kaal geschoren werden. De mannen legden de overledene op het hout waarna er allerlei rituelen werden uitgevoerd. Toen ze de houtstapel aanstaken zijn we maar gegaan. Dat hoeven we niet te zien. Via een andere weg zijn we terug gelopen naar de plek waar we onze weg weer terug konden vervolgen naar huis. Aan de oevers van de rivier waren vrouwen zichzelf aan het wassen en verder op vinden de crematies plaats en wordt het as in de rivier gegooid. Zo gaat dat hier.

Het gaat jullie allemaal goed, dikke smok en tot de volgende keer.
Groetjes Jacob en Colina